Ұлт денсаулығы – жалпыұлттық міндет

Н.Назарбаев

Кәсіптік практика

Практикалық оқытуды ұйымдастыру, жоспарлау және өткізу Қазақстан Республикасының Конституциясы, Қазақстан Республикасының “Білім туралы” Заңы, Қазақстан Республикасының Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты, “Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 29.01.2016 жылғы “Кәсіптік практиканы ұйымдастыру мен өткізу қағидаларын және практика базалары ретінде ұйымдарды айқындау қағидаларын бекіту туралы” 107 бұйрығына өзгерістер енгізу туралы” Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің 29.09.2018 жылғы №521; “Білім беру қызметтерін көрсетудің үлгілік шартының және кәсіптік практиканы өткізуге арналған үлгілік шарттың нысандарын бекіту туралы” 28.01.2016ж. №93; «Медициналық білім беру ұйымдарының клиникалық базалары туралы ережені бекіту туралы» 2012 жылғы 11 қыркүйектегі, №628 бұйрықтарына сәйкес және ШЖҚ «Павлодар медициналық жоғары колледжі» КМК-ның 2016-2021 жылдарға арналған Стратегиялық даму жоспары мен Колледж жарғысы және кәсіптік практика мәселелері бойынша басқа да нормативтік- реттеуші құжаттар негізінде жүзеге асырылады.
Негізгі міндеттері:
• кәсіптік практиканың барлық кезеңдерінде студенттерде кәсіби құзыреттілікті қалыптастыру және бекіту бойынша МҰ-мен жұмыс;
• студенттерді даярлау сапасын арттыру үшін инновациялық мейіргерлік технологияларды қолдану;
• түлектерді даярлау сапасын бақылауды әдістемелік және ұйымдастырушылық қамтамасыз ету;
• түлектерді жұмысқа орналастыру мақсатында өңірдің практикалық денсаулық сақтау саласының орта буын медицина кадрларына қажеттілігін зерттеу.
Облыстың денсаулық сақтау басқармасы жыл сайын базалық емдеу-алдын алу мекемелерінің тізбесін бекітеді. Практикалық оқыту сабақтарының барлық түрлерін өткізуге оңтайлы жағдайлар жасау және колледж білім алушыларын оқу-өндірістік және өндірістік практикадан өту үшін жеке жұмыс орындарымен қамтамасыз ету үшін қала мен облыстың 42 медициналық (дәріхана) ұйымдарымен шарттар жасалды. Шарттарда облыстың және қаланың денсаулық сақтау мекемелері үшін мамандарды даярлау бойынша бірлескен жұмыстың мазмұны мен нысандары, өзара талаптар айқындалған.
Колледжде практикалық сабақтар өткізу үшін 38 кабинет пен зертхана және емдеу-алдын алу ұйымдарының базасында 10 кабинет жабдықталған:
• Ғ. Сұлтанов атындағы Павлодар облыстық ауруханасы;
• Облыстық балалар ауруханасы;
• Облыстық онкологиялық диспансер;
• Ғ. Сұлтанов атындағы Павлодар облыстық ауруханасы (Перинаталдық орталығы);
• Облыстық кардиологиялық орталық;
• Павлодар қаласының №1 Қалалық ауруханасы;
• Павлодар қаласының №3 Қалалық ауруханасы;
• “Ажар” ЖШС;
• “Dentos”ЖШС.
Материалдық-техникалық базаға заман талабына сай жабдықталған кабинеттер мен зертханалар, 5 компьютерлік сынып, оқу залы бар кітапхана, спорт, тренажер және акт залдары мен асхана кіреді. Кабинеттерде орта медицина қызметкерінің қызметі үшін қажетті базалық кәсіби құзыреттілікті қалыптастыру үшін жағдайлар жасалған. Барлық кабинеттердің дизайны болашақ маманның жұмыс орнының құрылымына барынша жақын. Әр кабинетте паспорт, кабинеттің жұмыс жоспары және пән бойынша оқу-әдістемелік кешендер бар. Студенттер үшін барлық қажетті ақпаратты қамтитын ақпараттық стендтер безендірілді.
Колледждің кабинеттері мен зертханалары заманауи аппаратурамен және жабдықтармен, егде жастағы пациентке, нәрестеге күтім жасау бойынша, жүрек — өкпе реанимациясы, жүрек және өкпе аускультациясы бойынша медициналық тренажерлармен, күтім жасау бойынша барлық манипуляцияларды пысықтауға мүмкіндік беретін әмбебап тренажерлармен және т. б. жабдықталған.

Колледж студенттерін клиникалық учаскелерде жылы лебізбен қарсы алатындығын, барлық емдеу-диагностикалық процедураларға қатысуға рұқсат етілгенін атап өткен жөн. Біздің студенттер пациенттерді күтуде маңызды көмек көрсетеді.

Практиканың барлық түрлері бойынша оқытушылар жұмыс бағдарламаларын әзірледі. Жұмыс бағдарламаларының мазмұны оқу жоспарларының мақсаттарына, міндеттеріне, ерекшеліктеріне сәйкес келеді және өз бетінше жұмыс істеу үшін қажетті біліктер мен дағдыларды қалыптастыруға және игеруге бағытталған.
Клиникалық дағдыларға оқыту үшін қауіпсіз, сенімді білім беру ортасын қамтамасыз ететін орта буын медицина және фармацевтика қызметкерлерінің біліктілігін арттыру және қайта даярлау бойынша Үздіксіз білім беру және симуляциялық оқыту орталығы жұмыс істейді.
МЖМБС талаптарына сәйкес, студенттерді оқыту үшін мамандық бойынша практикалық дағдыларды меңгеруге көп көңіл бөлінеді. Колледждегі басым бағыт студенттерді симуляциялық оқыту болып табылады, ол пән бойынша құзыреттілікті қалыптастыруға мүмкіндік береді және маманның қалыптасуының маңызды кезеңдерінің бірі болып табылады. Қолданыстағы заңнамаға сәйкес, медициналық колледж студенттеріне емделушілерге тексерулер мен манипуляциялар жүргізу шектеледі, сондықтан манекендерде практикалық дағдыларды дамыту ерекше өзектілікке ие болады.
Маман даярлаудың негізгі білім беру бағдарламаларын меңгеру сапасын бағалау білім алушылардың білім деңгейі мен іскерлігін, оқу үлгерімін ағымдағы бақылауды, білім алушыларды аралық аттестаттауды және бітірушілерді қорытынды мемлекеттік аттестаттауды қоса отырып, түлектердің құзыреттілігін бағалаудың объективті рәсімдерін әзірлеумен қамтамасыз етіледі. “Ашықтық”, практикалық дағдыны бағалаудың объективтілігі үшін арнайы пәндер оқытушылары негізгі практикалық дағдылар бойынша сараптамалық бақылаудың құрылымдық парақтарын (чек-парақтарды) әзірледі. Чек парағы (сһеск list-бақылау тізімі)-қандай да бір жұмысты тексеру үшін қажетті бірқатар жүйелі іс-әрекеттерді қамтитын тізім. Тізімнің тармақтарын белгілей отырып, оқытушы практикалық дағдыны орындаудың жай-күйі (дұрыстығы) туралы біле алады.

Практикалық дағдыларды игерудің жаңа әдістерін үнемі жетілдіру және іздеу-студенттер мен оқытушылар бір мезгілде белсенді қатысатын үздіксіз және шығармашылық процесс,түпкілікті нәтижені жақсартуға бағытталған – жоғары білікті мамандарды дайындау. Чек-парақтың көмегімен практикалық дағдыны бағалау объективті және тәуелсіз, ал нәтижесі – дұрыс және даусыз болып көрінеді.
Колледж директорының бұйрығы негізінде осы пәндерді жүргізетін колледждің білікті оқытушыларының қатарынан әдістемелік жетекшілер тағайындалады. Практиканы бақылау және ұйымдастыру үшін практикалық денсаулық сақтау мамандарының арасынан жалпы және тікелей жетекшілер тағайындалады.Практикадан өту кезеңінде өндірістік практика және әдістемелік жетекшінің күнделіктері, сондай-ақ оларды толтыруға қойылатын талаптары бар құжаттамалардың бірыңғай нысаны әзірленді. Практика аяқталғаннан кейін практикалық дағдылар мен біліктерге аттестаттау жүргізіледі. Оқытушылар аттестаттауды өткізу үшін бақылау материалдарын әзірлейді.

Диплом алу алдындағы практиканы аттестаттау нәтижелерінің талдауы

Практикалық дағдылар мен біліктерді мемлекеттік аттестаттау нәтижелерін талдау мамандарды даярлаудың жақсы деңгейін көрсетті.
2019 жылы қорытынды мемлекеттік аттестаттауды (бұдан әрі-МҚА) тапсыру форматы өзгерді. МҚА кешенді емтихан нысанында 2 кезеңде өткізіледі: 1 — білімді бағалау (компьютерлік тестілеу), 2 — Ұлттық тәуелсіз емтихан орталығы ұсынған кестеге сәйкес дағдыларды бағалау. Білімді бағалау (компьютерлік тестілеу) техникалық ерекшеліктерге сәйкес арнайы пәндер бойынша 100 тест тапсырмасынан тұрады. “Мейірбике ісі” және “Емдеу ісі” мамандықтары бойынша білім алушылардың дағдыларын бағалау 5 станция бойынша ОҚКЕ (объективті құрылымдалған клиникалық емтихан) нысанында жүргізіледі: шұғыл жағдайларда (СЛР), жарақаттар мен жаралар кезінде шұғыл көмек көрсету, дәрілік препараттарды парентеральді енгізу және коммуникативтік дағдылар.

Қорытынды мемлекеттік аттестаттауды сәтті аяқтағаннан кейін түлектер мамандық бойынша жұмысқа рұқсат беретін маман сертификатын алады.
Сондай-ақ, Колледж оқытушылары шетелдік білім беру және денсаулық сақтау мекемелерімен ынтымақтастыққа қатысады. Ынтымақтастық халықаралық конгрестерге, съездерге, конференцияларға қатысу, білім беру мен денсаулық сақтаудың өзекті мәселелері бойынша тәжірибе алмасу, педагогикалық инновацияларды пайдалану және білім беру үрдісіне жаңа технологияларды енгізу болып табылады.
Сонымен, колледжде:
– практикалық оқыту Қазақстанда мейірбике ісін дамытудың 2020 жылға дейінгі қабылданған тұжырымдамасы аясында, бекітілген нормативтік құжаттарға және ҚР Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарына сәйкес мақсатты және жоспарлы түрде жүргізіледі;
– нысаналы индикаторлар: жұмысқа орналастыру, білім беру үрдісіне қатысушылардың көрсетілетін білім беру қызметтерінің сапасына қанағаттануы, кәсіптік практика нәтижелері, материалдық-техникалық базаны дамыту, құжат айналымын жетілдіру және құжаттаманы ресімдеуде талаптардың бірлігін сақтау; жұмыс берушілердің қанағаттануы сияқты іс-шаралар орындалады;
– медициналық колледжге бекітілген емдеу базаларының саны кәсіби даярлық бейіндеріне сәйкес келеді;
– түлектердің сұранысқа ие болуына еңбек нарығының мониторингі тұрақты түрде жүзеге асырылып тұрады;
– оқыту және тәрбиелеу үдерісінде инновациялық білім беру технологиялары енгізілуде;
– колледжде білім беру сапасын объективті кешенді бағалау тетіктері қолданылады;
– жұмыс берушілер студенттердің дайындық сапасына қанағаттануда.